Rozwój dziecka miesiąc po miesiącu - od 1 do 6 miesiąca
Noworodek już od pierwszych chwil życia wsłuchuje się w dźwięki otoczenia. Uczy się kojarzyć dźwięki jakie usłyszy ze źródłem tego dźwięku. Najszybciej zaczyna kojarzyć głosy najbliższych: mamy i taty. Później inne odgłosy: ten wydobywający się z zabawki z konkretną zabawką, szczekanie z psem, buczenie z odkurzaczem. Jednak pierwszym sposobem komunikacji noworodka jest płacz, który tak naprawdę zastępuje mowę. Płaczem dziecko sygnalizuje swoje potrzeby i emocje: głód, potrzebę snu, niepokój, strach, bezradność. Stopniowo płacz zostaje zastąpiony pojedynczymi dźwiękami. Niemowlę zaczyna używać języka, podniebienia i ust. "Ooo", "aaa", "eee", "ahh" coraz częściej wydobywają się z buźki maluszka. Te pojedyncze dźwięki możemy nazwać prekursorami pierwszych słów dziecka. Po pierwszym miesiącu niemowlę potrafi odróżnić poszczególne sylaby, a po drugim kojarzyć dany dźwięk z konkretnym ruchem warg mamy lub taty. W trzecim lub czwartym miesiącu zaczyna rozpoznawać dźwięk własnego imienia. Następnie pojawiają się pierwsze spółgłoski oraz dźwięki wydawane przy większym udziale warg - "m", "b", "w". Maluszek potrafi skupić się na słowach "mama" i "tata". To normalne, gdyż te słowa najczęściej słyszy i dlatego są one dla dziecka najłatwiejsze do przyswojenia.
Rozwój dziecka miesiąc po miesiącu - od 6 do 12 miesiąca
Od szóstego lub siódmego miesiąca zaczyna się prawdziwa zabawa dźwiękami. Niemowlak z radością będzie powtarzał po kilka lub kilkanaście razy "baba", "dada" czy "bubu". Powtarzanie w kółko tych samych dźwięków pozwala trenować buźkę i jest dobrą podstawą przed pierwszymi, właściwymi słowami. Zadaniem rodziców w tym okresie powinno być zachęcanie dziecka do powtarzania dźwięków. W okolicach 9 miesiąca maluszek zaczyna rozpoznawać i kojarzyć gesty. Gdy będzie chciał coś dostać wskaże to np. rączką i zachrząka lub zabuczy. Po 10 miesiącu dziecko uzyska już większą kontrolę nad wydawanymi dźwiękami. Zacznie łączyć sylaby. Powstaną pierwsze słowa. Zazwyczaj będzie to zlepek sylab, których znaczenie będzie znał tylko maluszek, ale od nich już bliska droga do słów które rozpoznają też dorośli. Tymi słowami są najczęściej te, które dziecko słyszy często: „hej”, „mama”, „tata”, „baba”. Mogą to być także zwroty, które opisują rzeczy, których najczęściej używamy: „papu”, „mniam mniam”. W tym okresie dzieci zaczynają rozpoznawać intonację poszczególnych słów czy zwrotów. Podniesiony delikatnie głos będzie znaczył dla nich: „stop”, „nie wolno”, lub po prostu „Nie!”.
Rozwój dziecka miesiąc po miesiącu - jak wspomóc rozwój mowy u niemowlaka?
Nad rozwojem dziecka należy pracować już od pierwszych dni jego życia. Mowa to ważna umiejętność. Zaniedbanie jej rozwoju w pierwszych miesiącach może skutkować w późniejszych okresach dużo poważniejszymi komplikacjami. Nasze rady są tylko wskazówkami jak możemy samodzielnie, w domu, poprzez dobrą zabawę wspomóc rozwój mowy u niemowlaka. Pamiętajmy, że jeżeli zauważymy jakieś niepokojące symptomy skonsultujmy je z lekarzem. Zawsze będziemy podkreślać, że w najważniejszych sprawach dla naszych pociech warto korzystać z rad specjalistów. Oto nasza krótka lista czynności, które zmotywują maluszka do wypowiedzenia pierwszych słów:
- rozmawiaj z dzieckiem. Może wydawać się to bez sensu, bo co może zrozumieć kilkumiesięczny niemowlak? Nie chodzi o zrozumienie wypowiadanych przez rodzica słów. Maluszek słuchając naszych opowieści poznaje sylaby, gestykulację oraz łączy dźwięki z określonymi sytuacjami, przedmiotami czy postaciami. Dlatego popuść wodzę fantazji i opowiadaj dziecku co widać na obrazkach w książeczce, co właśnie robisz lub jak minął Ci dzień. Może opowiedz mu jak przygotowujesz mu ciepłe mleczko?
- śpiewaj dziecku. Śpiewanie działa tak samo ja mówienie. Może być też dobrym sposobem na usypianie dziecka. Śpiewana często, spokojna piosenka z czasem może stać się kołysanką do snu. Dziecko będzie ją pamiętało i dobrze kojarzyło, co ułatwi zaśnięcie.
- czytaj dziecku. Rób to jak najczęściej. Używaj wyobraźni. Opowiadaj co widać na obrazkach, wymyślaj nowe historie. Baw się opowiadaniem. Wybieraj jasne i kontrastowe książeczki. Przy okazji dziecko osiągnie też inne korzyści, o których pisaliśmy na blogu we wpisie „Zalety czytania niemowlakom”.
- nazywaj wszystko wokół. Odwiedziła was babcia. Opowiedz o tym dziecku. Drogę przebiegł czarny kot. Pokaż go dziecku i nazwij go. Drogą jedzie kolorowy samochód. Wskaż go dziecku i powiedz kilka słów. Okazji do tej zabawy będzie naprawdę co nie miara. Możesz wykorzystać to tego na przykład drewniane klocki Little Dutch Układaj różne figury czy postacie i opowiadaj o nich. Klocki magnetyczne Tegu to dwie korzyści w jednym. Rozwijają motorykę i chwyt maluszka, a dzięki inspirującym kształtom i kolorom mogą być niezłą przyczyną długiej opowieści z mnóstwem nowych słów.
- nazywaj części ciała. Dotykaj paluszków, stópek, czy noska maluszka i nazywaj je. Zobaczysz, że jednymi z pierwszych słów dziecka będzie nazwa jakiejś części ciała.
Pamiętajcie. Nic tak nie rozwija maluszka jak zabawa z rodzicami. To najlepszy sposób na poznawanie otaczającego świata!
